Merkez laboratuvarının önümüzdeki yıllarda kavuşacağı kendi yeni binası ile ÇOMÜ’nün bilimsel düzeyine önemli katkılarda bulunacağını belirten Prof. Dr. İsmet Kaya, Çanakkale halkının gündelik yaşamda kullandığı içme suyu analizinin de laboratuvarda birçok parametresiyle birlikte başarılı bir biçimde yapıldığını ifade etti.

ÇOMÜ Bilim ve Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin 2004 yılında kurulduğunu belirten Prof. Dr. İsmet Kaya şunları söyledi: “Merkez Laboratuvarı ilk kurulduğu zaman Ziraat Fakültesi’nin zemin katındaydı. 2005 yılında Fen Edebiyat Fakültesi zemin katına taşındı ve halen orada kentimize ve üniversitemiz akademisyenlerine hizmet vermektedir. Merkezimizde; müdür, iki müdür yardımcısı, Rektörlük kadrosundan 2 tane uzman, 1 tane görevlendirmeli öğretim görevlisi ve bir sekreter, görev yapmaktadır.

Merkez Laboratuvarında Birçok Analiz Yapılmakta

Merkez Laboratuvarı’nın kuruluş amacının ise ÇOMÜ akademik personelinin araştırmalarını daha kaliteli bir şekilde yapmalarına imkân sağlamak, Çanakkale ile çevre illerden gelen numunelerin analizini yapmak olduğunu ifade eden Prof. Dr. İsmet Kaya şunları söyledi: “Şehrimizden kömür analizleri için başvuru yapılmakta ve onun karbon, kükürt ve kalorisine bakılmakta. Çevre kirliliği açısından kükürt oranı önemli. Kükürt yani (SO2) miktarı yükseldikçe ve ortamdaki nemle birleşince sülfirik asite dönüşmekte, asit yağmuru denilen olay gerçekleşmektedir. Onun için kullanılan kömürlerde kükürt oranının düşük olması gerekiyor. Bu bağlamda resmi kurumlardan ve halktan bize kömür analiz istemi sıkça gelmektedir. Şu an merkezimizde bulunan iyon kromatografisi cihazı ile sulardaki anyon ve katyonlara da bakılmaktadır. Hem de amino asit analizleri de merkezimizde yapılmaktadır”.

Prof. Dr. İsmet Kaya Merkez Laboratuvarında sularda ve diğer numunelerdeki element analizi yaptıklarını ve bunun için de ICP denilen teknik cihazı kullandıklarını ifade etti. Prof. Dr. İsmet Kaya konuyla ilgili şunları söyledi: “ICP cihazları ile bakır, çinko, sodyum, potasyum, kalsiyum gibi toplam 44 elementi analiz etmekteyiz. Merkez Laboratuvarı ilk kurulduğunda Rektörlük bütçesinden Ziraat Fakültesine alınan ICP cihazı sağlandı. Daha sonraki yıllarda Rektörlüğün katkısı ile her yıl temel cihazlardan oluşan demirbaşları almak suretiyle şimdiki konumuna gelindi. Şu an merkezimizde iki tane ICP cihazı var”.

Fiyatlarımız Piyasaya Göre Oldukça Düşük

Merkez laboratuvarının fiyatlarının ise piyasaya göre oldukça düşük olduğunu ifade eden Prof. Dr. İsmet Kaya, üniversite içine ve kamu kuruluşlarına yönelik çeşitli indirimlerinin bulunduğunu kaydetti: “Piyasa fiyatının yarı fiyatına göre tetkikler yapıyoruz. Burası kar amaçlı olmadığı için, genelde bilimsel araştırmalara katkı sağlamak amaçlanıyor. Dışardan gelen numunelerin de analizi yapılıyor. Üniversite içindeki personele yüzde 50, kamu kuruluşlarına ise yüzde 20 indirimlerimiz var”.

Yeni Kendi Binamız Önümüzdeki Günlerde Bitecek

Merkez laboratuarının kendi binasının da yapıldığını kaydeden Prof. Dr. İsmet Kaya, binanın önümüzdeki günlerde biteceğini ve birçok yeni teknik cihazlar alacaklarını ifade etti. Prof. Dr. İsmet Kaya yeni bina hakkında şu bilgileri verdi: “2010 yılında DPT tarafından desteklenen 8 milyon bütçeli projemiz devam etmekte. Bu projenin bütçesinin bir kısmı inşaat yapımında kullanılmakta, geri kalan kısım ise merkez laboratuvarının kullanacağı teknik cihazların alımı için kullanılacak. Merkez Laboratuvarı zemin kat dâhil olmak üzere toplam dört kat olacak. Zemin kat hariç diğer üç katta, her katta beşer tane olmak üzere laboratuvarlar planlandı. Bu laboratuvarların her birinde ise merkezi saf su sistemi olacak”.

En Son Teknolojiye Sahip Cihazlar Kullanılmakta

Merkeze alınacak cihazların son teknolojiye sahip olacağını belirten Prof. Dr. İsmet Kaya şunları ifade etti: “Merkeze alacağımız cihazlar NMR (Nükleer Manyetik Rezonans), AFM (Atomik Kuvvet Mikroskobu), TEM (Geçirgenlik Elektron Mikroskobu) ve SEM (Taramalı Elektron Mikroskobu). Bunlar maliyeti çok yüksek olan cihazlar. Örneğin TEM dediğimiz cihazın bütçesi 1 milyon TL’nin üzerinde. Yine buradaki cihazların en düşük fiyatı 500 bin TL civarında. 8 milyon TL’lik DPT’den aldığımız proje bütçesinin 4 milyon TL’ye yakını bina inşaatı yapım masraflarına gidecek yani bütçenin yarısı gidiyor hemen hemen, diğer yarısı da teknik cihaz alımı için kullanılacak”.

 Merkez Laboratuvar Binası Yetki Belgesi Alacak Şekilde Dizayn Edilecek

Merkez Laboratuvarı binasının akredite olacak ve yetki belgesi alacak şekilde dizayn edileceğini bildiren Prof. Dr. İsmet Kaya konuyla ilgili şunları söyledi: “Merkezin inşaat ve kurulum aşaması bittikten sonra yetki belgesi almak için işlemlere başlanılacak. Onun içinde öncelikle orada çalışan elemanların 17025 eğitimini alması gerekiyor. Binanın yetki belgesi alacak şekilde dizayn edilmesi gerekiyor. Yani binanın sıcaklığının ve neminin sabit olması gerekiyor. Proje aşamasında da tüm bu işlemlere uygun düzenlemeler yapıldı. Akredite olunduğunda piyasadan gelen numune sayısı artacak. Analiz yapacağımız parametre sayısı artacak. Bu anlamda da döner sermaye girdisi artacak”.

Güney Marmara Bölgesi’nin İhtiyacı Bizden Karşılanacak

Birçok üniversitede merkez laboratuvarlarının bulunduğunu belirten Prof. Dr. İsmet Kaya, üniversitelerin DPT’den aldıkları bütçe ile kendi laboratuvarlarını oluşturduğunu ancak Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nin yeni yapılacak binası ve yeni cihazları ile diğer üniversitelerden kalite açısından ayrışacağını ifade etti. Prof. Dr. İsmet Kaya şunları söyledi: “Diğer üniversitelerin DPT’den aldıkları bütçeye kıyasla bizim bütçemiz daha iyi. Bu açıdan Güney Marmara Bölgesi’nin ihtiyacının bizden karşılanacağını söyleyebiliriz”.

Merkez Laboratuvarı’nın Çanakkale’ye çok büyük katkılarının olduğunun da altını çizen Prof. Dr. İsmet Kaya şunları söyledi: “Merkez Laboratuvarının binasının kurulumu ile şu an dışarıya gönderdiğimiz numunelerin tamamını Çanakkale içinde analiz etmek mümkün hale gelecek. Zaten üniversite dışından gelen su, kömür ve yakıt analizleri de merkez laboratuvarda gerçekleştirilmekte. Yeni binanın inşaatının 2012 yılının Mayıs ayı gibi bitmesi planlanıyor. Binadaki cihazların kurulumu, eğitiminin verilmesi ve laboratuvarın faaliyete geçmesi ise 2013 yılının başlarını bulabilir. Yeni cihazlar alındıktan sonra ise bilimsel olarak yapılan yayınların kalitesinde ve sayısında bariz bir artış görülecektir”.